درمان چروک های صورت با بوتاکس

جراحی زیبائی و پلاستیک از پویا ترین رشته های پزشکی است و این بدان علت است که زیبائی و جوان بودن یکی از آرزوهای همه انسانها است.
بوتاکس آرابشی cosmetic botox سم بوتولینیوم تیپ A یک مجموعه پروتئینی است که توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم تولید شده و مشابه سم ایجاد کننده مسمومیت غذائی قوطی کنسرو می باشد.

برای تهیه بوتاکس باکتری را در آزمایشگاه تکثیر می دهند و سم تولید شده را تلخیص و رقیق می کنند و به شکل پودر در ویال مخصوص بسته بندی می شود.این ویال ها یک بار مصرف می باشند این به این معنای است که هر ویال برای استفاده یک نفر و در یک جلسه در نظر گرفته شده است و پس از باز کردن ویال بلافاصله در همان جلسه باید استفاده قرار گیرد و نمی توان یک ویال را جهت چند بار تزریق در نظر گرفت و هرگز نباید یک ویال را برای چند نفر مورد استفاده قرار داد.

بوتاکس برای اولین بار در سال ۱۹۸۹ جهت درمان اختلالات عضلات چشمها که سبب پلک زدن غیر ارادی می شود(Blepharospasm) و همچنین لوچی (strabism) مورد استفاده قرار گرفت در سال ۲۰۰۰ از بوتاکس در درمان یک اختلال حرکتی نورولوژیک به نام cervical dystonia)) که موجب انقباضات شدید گردن و شانه می شود استفاده شد. از عوارض پیشبینی نشده این دارو صاف نمودن چروکهای عمودی در ناحیه بین دو ابروها بود که وجود آنها در چهره باعث می شود فرد بدون هیچ علت خاصی خسته و عصبانی به نظر برسد.در سال ۲۰۰۲ ?FDA با رضایتمندی تمام نتایج حاصل از بررسی در مورد این اثر جدید بوتاکس را اعلام نمود مه بوتاکی قادر به صاف کردن چروکهای بین ابروها و کاهش شدت و عمق آن تا ۱۲۰ روز می گردد. باین ترتیب امتیاز ساخت بوتاکس به کارخانه سازنده آن داده شد.

مکانیسم اثر دارو :
این دارو مانع انتقال تحریک عصبی به عضله می شود لذا عضله شل می شود و چروک های پوست روی عضله صاف می شود.
نحوه تزریق:
تزریق بوتاکس بطور سرپائی در مطب انجام می گیرد برای این کار احتیاج به بیهوشی ندارد و از مسکن ها و مواد بیحسی موضعی برای کاهش درد تزریق استفاده میشود.

در این شکل تزریق بوتاکس برای چین اخم بین دو ابرو انجام می گیرد.

در این شکل تزریق بوتاکس برای چین های دور چشم و بالا بردن ابرو ها انجام می شود.

به طور كلي عوارض بوتاكس را مي توان به دو دسته كلي تقسيم كرد:

۱-عوارض ناشي از تزريق

عوارض ناشي از تزريق شايع ترين عوارض اين دسته كبودي محل تزريق ودرد ناشي از تزریق است. بروز كبودي در تزريق هاي اطراف چشم شايع تر است چرا كه پوست نازك تر و واسكولاريتي زيادتر است. راهكارهاي ارائه شده جهت كاهش احتمال كبودي شامل استفاده از كمپرس سرد و فشار مستقيم، اجتناب از مصرف داروهاي رقيق كننده خون شامل آسپرين، ويتامين اي وچاي سبز مي باشد. بررسي عروق پيش از وارد كردن سوزن وپاك كردن آرايش كمك مي كند تا عروق كمتر تروماتيزه و آسیب ببینند. جهت كاهش درد استفاده از كمپرس سرد قبل و پس از تزريق آهسته دارو ومصرف داروهاي توپيكال موضعي توصيه شده است

۲-عوارض ناشي از اثر سم بوتولينيوم (و راهکار مقابله با عوارض ا حتمالی)

ناحيه گلابلا(چين اخم بین دو ابرو): مهم ترين عارضه تزريق چين اخم، پتوزپلك فوقاني است كه از ۲تا۱۰ روز پس از تزريق آغاز و۲تا۸ هفته به طول مي انجامد. جهت پيشگيري از ايجاد اين عارضه، توصيه مي شود فاصله نقاط تزريق لبه استخواني اوربيت حداقل ۱سانتيمتر و با حجم كمتر اما غليظ تر انجام شود. از فشار انگشت در زير ناحيه تزريق جهت پيشگيري از انتشار سم به عضله بالا برنده پلك به ويژه در افراد مسن كه پوست شل تر دارند وسپتوم چشم آنها شل تر است بايد صورت گرفته ومحتاطانه رفتار شود. شيوع پتوز پلك فوقاني حدود ۳درصد ذكر شده ودر صورت بروز مي توان به صورت علامتي از قطره آپراكلونيدين يا فنيل آفرین چشمي براي كاهش پتوز استفاده كرد

تزريق چين پيشاني (عضله فرونتاليس): شايع ترين عوارض گزارش شده پتوز ابرو، پتوزپلك فوقاني، بالا رفتن غير عادي لبه خارجي ابرو. جهت پيشگيري از پتوز لازم است حداقل ۲سانتي متر ودرموارد خاص تا ۴سانتيمتر بين نقاط تزريق و ابرو فاصله رعايت شود و اگر بيمار از قبل دچار پتوز ابرو است، تا حد امكان تزريق انجام نشود. بالا رفتن لبه خارجي ابرو با تزريق مقدار بسيار كمي از دارو در لبه خارجي (در نقطه حداكثر انقباض عضله) قابل تصحيح است

تزريق چين دور چشم : مهم ترين عوارض گزارش شده شامل آكتروپيون، ديپلوپي و پتوز گوشه خارجي لب است. جهت اجتناب از اين عوارض توصيه مي شود از تزريق های عميقي اجتناب شود، فاصله نقاط تزريق تا كا نتوس خارجي حداقل ۵/۱سانتيمتر باشد، نقاط تزريق زير قوس زايگوما نباشد. در افرادي كه پلك تحتاني آن ها شل است، جراحي قبلي بر روي پلك تحتاني داشته اند و يا پف شديد پلك تحتاني دارند، از تزريق به پلك تحتاني اجتناب گردد

تزريق چین های شعاعي دور لب: عارضه اصلي اين تزريق ضعيف شدن عضله لب مانند اختلال در نوشيدن با ني وسوت زدن است و در موارد شديد تر منجر به آ سيمتري واضح وآبريزش از دهان مي شود. در اين ناحيه بايد دوز تزريق حداقل و تزريق ها سطحي باشد

تزريق داخل عضله پايين آورنده گوشه لب: اين تزريق جهت تصحيح افتادگي گوشه لب كه موجب حالت افسردگي چهره مي شود، به كار مي رود. در صورتي كه محل صحيح تزريق و دوز صحيح رعايت نگردد، عوارضي مانند اختلال عملكرد لب تحتاني، لبخند غير قرينه وافتادگي گونه ايجاد مي شود. جهت اجتناب از اين عارضه دانستن آناتومي دقيق ناحیه ضروري است.

تزريق ناحيه چانه: اين تزريق جهت درمان چين غير عادي چانه يا فرورفتگي د يناميك چانه استفاده مي شود ودر صورتيكه دوز و محل صحيح تزريق رعايت نشود، مي تواند منجر به افتادگي لب تحتاني شود.

تزريق ناحيه گردن: اصولاً جهت تصحيح چين هاي گردن، دوز دارويي كه به كار مي رود، زياد است و اگر تزريق با دوز بالا به صورت عميقي و در ناحيه نامناسب به كار رود، مي تواند با فلج عضلات ديگر ناحيه، عوارضي مانند ديس فا ژي، ضعف عضلات وگرفتگي صدا (خشونت صدا) ايجاد كند

تزريق كف دست و ناحيه زير بغل: جهت درمان هيپرهيدروز(تعريق بيش از حد)كه به درمان هاي ديگر جواب نداده است، به كار مي رود. اولين مشكل، درد هنگام تزريق است كه مي توان با گذاشتن كمپرس يخ و بلوك عصب آن را تخفيف داد. اما عارضه مهمتر ضعف عضلات حركتي دست است كه البته موقتي است اما مي تواند تا ۵ هفته به طول بيانجامد. اگر چه اين ضعف شايع است اما در حالت عادي مختصر وكوتاه مدت است. موارد شد يد تر آن مشكل ساز است و به ويژه در حرفه هايي كه با دست كارهاي ظريف دارند مانند دندان پزشكان، جراحان و…اختلال ايجاد مي كند.

نهايتاً موارد زیر جزء مواردی هستند كه تزريق بوتاكس نبایدانجام شود و کنتراندیکاسیون دارند.

بيماري هاي عصبي-عضلاني مانند( مياستني گراو و ای ال اس)

عفونت محل تزریق

حساسيت به اجزاء دارو

حاملگي و شيردهي

مصرف داروهايي كه اثر تداخلي در فيزيولوژي نوروما سكولار دارند مانند آمينوگليكوزيت ها وسوكسينيل كولين و منيزيم سولفات

بيماراني كه از لحاظ سايكولوژيك پايدار نيستند، مثلاً مبتلا به وسواس ذهني هستند يا انتظارات آن ها از نتايج درمان دور از واقعيت است